DE VINDPLAATS VAN HET MOOIE BLAUWE MINERAAL “CAVANSIET” EN “PENTAGONIET”

​De Whagholi groeve,Poona, India, juni, 2004.   Wat voorafging: In de late herfst van 1988, ontdekte men per toeval een blauwe kleur in calciet kristallen, die na analysegedetermineerd zijn als fantoom kristallen. Men kon niet vermoeden dat het gaat om een van de spectaculairste vondsten uit de late jaren tachtig. Jaren later is dit bevestigd: het is een unieke vondst waarbij nog altijd mooie soorten op beurzen te zien zijn. Internationaal onderzoek en artikels in vakbladen bevestigen dit. Uit onderzoek uit de late jaren tachtig  word bevestigd dat alleen het mineraal cavansiet geanalyseerd is maar na tien jaren zal blijken dat ook “Pentagoniet” gevonden is. Eind de jaren 1960 zijn in de U.S.A. beide mineralen voor het eerst gevonden.   Eerste bezoek 1991 De Whagholi groeve , bij Poona, India. De eerste specimens die gevonden zijn in 1989 laten niet vermoeden dat er later bijzonder mooie specimens van grote mineralogische waarde in deze groeve gevonden zijn .Wanneer arbeiders de eerste stukken bovenhalen zijn die vuil en smerig zodat van mooie aggregaten geen sprake is . Maar weldra is men zeker het hier om een der belangrijke vondsten uit de late jaren tachtig gaat. Dit word achteraf bevestigd. Bij aanvang is er onderzoek en na enkele weken weet men met zekerheid dat het gaat om het mineraal cavansiet. Er volgen moeilijke onderhandelingen met de eigenaar om toelating te bekomen voor exploitatie. Dit veroorzaakt vertraging bij het onderzoek en men wil zekerheid over de ontginning van het terrein. Bij aanvang graaft me tot op een diepte van 1½ tot 3 m. Arbeiders proberen een put te maken van in een omtrek heeft van 3 op 3 m.. Hiervoor is een anderhalve maand werk nodig en dan is er een probleem van grondwater opgedoken. Jaren later zal bevestigd worden dat er ook pentagoniet gevonden is.   Bezoek aan de groeve “Juni 2004 + november 2008 Het is sinds 1994 geleden dat ik nog een bezoek gebracht heb aan de Whagoli groeve en er is veel veranderd sedertdien. De groeve is immens geworden dit door de ontginning van basalt voor wegenbouw *zie foto. De groeve levert nog altijd mooie stilbiet met cavansiet of pentagoniet hoewel het vinden ervan meer beperkt is dan bij de ontsluiting in 1994. Maar dit bezoek blijft een spectaculaire ervaring des te meer omdat het tijdens de moesson seizoen is. Er word intens basalt ontgonnen en vrachtwagen rijden constant aan. Alleen bij uitdrukkelijk verzoek kan u toelating bekomen om de groeve te bezoeken. CAVANSIET: Scheikundige eigenschap   SCHEIKUNDIGE FORMIJLE   : CaV5+Si4O11·4(H2O) KRISTALGROEP                        : Orthorombisch HARDHEID                                 : 3 tot 4 KLEUR                                         : schitterend groen tot diepblauw, ook hemelsblauw. HABITUS                                     : Lang prismatische kristallen       : Vaak rozetten tot bolvormige aggregaten                                                       Vindplaats gegevens                     : Deccan Traps basalt, Whagoli groeve Poona, India. Voorkomend in een secondaire paragnese in basalt en andesite                        Naam geveven en goedgekeurd    : Door IMA in het jaar 1967       Samenstelling van de naam    :Afkomstig van de afkortingen calcium, vanadium en silikaat                VINDPLAATSEN Het mineraal wordt vaak samen met pentagoniet gevonden.Dat was zo bij een ontsluiting in de omgeving van Owyhee Dam in Malheur County OREGON. U.5.A. Ook in Micro-Mounts zijn er vindplaatsen bekend in Australië, maar de bekendste vindplaats is de Whagholi groeve, bij Poona India. Beide mineralen zijn te onderscheiden door hun kristalvorm maar niet door de chemische eigenschap, die hebben dezelfde chemische eigenschap .     CAVANSIET: Behoord tot de CA-V-Silikaten met eenzelfde waterhoudende chemische verbinding en gaat het hier duidelijk om verschillende kristalstructuren, die bij X-stralen­ diffractie bevestigd word. Ook is het mogelijk door buigingsreflectie en kristaloptiek een onderscheid te maken. De kristallen van Poona hebben dezelfde structuur als de specimens afkomstig uit de staat Oregon in de U.S.A.. Naar de(C) as, langgerekte prismatische kristallen met de vlakken m(1l en d (lOl) en veelvuldig dubbeleindige kristallen die meestal speervormige rozetten vormen, ook tafelvormige kristallen van 0.5 mm.tot 2 cm met de pinacoid van het kristal. Soms begelied door kleine glasheldere romboëdrische calciet kristallen. Dit veroorzaakte twijfels waarbij het onderscheid met Pentagoniet moeilijk te bepalen is, maar onderzoekingen bevestig dat het wel degelijk om bet mineraal CAVANSIET gaat. Gedetermineerd zijn ook kristallen met merkwaardige afgeronde kanten. De diepblauwe kleur in beide mineralen wordt veroor­zaakt door het aanwezigheid van vanadium. Vermeldenswaard is dat vanadium uiterst zeldzaam in een vulkanisch ge­steente. Hierbij zijn er nog vragen  o.a.wanneer en hoe het vanadium erin is terecht gekomen. Toch het is mogelijk aan de mobilisering in het vulkanisch gesteente uit te maken hoe het mineraal ontstaan is. Een deskundig onderzoek met X-stralenditfraktie bevestigd dat het hier gaat om cavansiet gaat, alhoewel de kristalvorm veel gelijkenis vertoont met aragoniet, behoren die zeker niet tot deze groep. Glasheldere grijsgroene heulandiet met dubbelbeeindigde witte stilbiet kristallen met bolvormige aggregaten van cavansiet   Nabeschouwing:   Jarenlang zijn mineralen kregen mineralen uit India allen de naam Poona toebedeeld dit blijkt niet te kloppen. De vindplaats van cavansiet behoord wel degelijk bij het grondgebied van het grootstedelijke gebied van Poona. Maar dit is maar een fractie van de vindplaatsen in het gebied dat zich uitstrekt over 250.000 vierkante kilometers. Deze vindplaatsen behoren tot een immens basaltrijk gebied van 500.000 kilometers die ressorteert onder der naam “DECCAN TRAPS”. Hierbij behoren ook de steengroeven en vindplaatsen  in Bombay, Nasik en Jalgoan.   Sinds 1970 zijn mineralen  op onze beurzen te koop aangeboden. Vaak om hun mooi esthetisch uitzicht. Vaak door de combinatie van apophilliet met zeoliten. Vele van deze mooie specimens zijn in grote musea beland.   Groene apophylliet met witte stilbiet en mesoliet, apophyllite met stilbiet en roze calcedoon, groene dubbelbeeindigde stilbiet kristallen, veloursachtige aggregaten van okenite in mooie geoden, heldere apophylliet met prachtige oranje stilbiet kristallen, oranje en blauwkleurige kristallen van powelliet zijn maar een paar voorbeelden van recente ontsluitingen. Nog jarenlang zullen de ontsluitingen op verschillende plaatsen in het gebied voor nieuwe vondsten zorgen.    Dankwoord: Hierbij  bedank ik Dr. Arvind Bhale voor de bereidwillige medewerking. Many thanks to Dr. Arvind Bhale for the helpful cooperation. Georges Claeys 13/04/2005

"Het openen van de krat met "het goede vrijdag  ei " in Tucson, AZ. U.S.A.

1/Hier de beelden die voor zichzelf spreken: Het openen van een geode van 1,75 lang en 60 cm breed.© Foto Dr. A. Bhale
2/Een prachtige geode van 1.80 m lang  en 70 cm hoog met verscheidene tweeling calciet kristallen.              

Voor deze die een bezoek gebracht hebben tijdens de opendeurdagen in juni  2010 was het een publiekstrekker.
De mooie geode van 126 kg met daarin prachtige centimeters grote kristallen van lichtgroene apophylliet met roze stilbiet. Nu ja; Hoe komt dit hier zonder beschadiging terecht? Als jezelf soms op zoek gaat in een groeve weet je dat het niet evident is om kristallen uit het gesteente te halen zonder die te beschadigen. Dus hier het onwaarschijnlijke verhaal! Verleden jaar zijn enkele spectaculaire geodes tevoorschijn gekomen in de groeven rond Jalgaon waarbij de grootste geode zowat 360 kg weegt.
Dit jaar in april heb ik het geluk enkele van deze prachtstukken met mijn eigen ogen te mogen aanschouwen. Ondanks mijn vele ervaringen in de mineralenwereld was dit moment een beleving van formaat.

De Reis van het goede vrijdag ei!
Het verhaal begint in Sawda nabij Jalgoan 380 km verwijderd van Mumbai in India. In deze omgeving bevinden zich verscheidene werkende groeves waarbij het basaltgesteente gebruikt wordt voor wegenbouw.
Dit vrij hard en taaie gesteente is rijk aan geodes. Dit komt door de hoge productie op dit ogenblik in deze streek. Na de moesson verleden jaar verhoogde de productiviteit en kwamen er mooie grote geodes tevoorschijn in het gesteente. Dit was geen sinecure om deze uit te wand te halen. 4 tot 6 weken duurde het voor deze eruit gehaald werden. Je moet veel kennis en geduld hebben heb ik later vernomen. Een simpele manier om de kristallen te beschermen was. De holte volstouwen met nat krantenpapier zodat de trillingen kunnen opgevangen worden en er geen beschadiging optreed in de geode. Van mijn Indiase vriend kreeg ik in december 2009 een bericht dat er 3 prachtige geodes werden opgezonden voor verkoop naar Tucson U.S.A. Een daarvan zou een voor ons bestemd zijn, dus wij benieuwd. Door allerlei douaneproblemen werden deze geodes laattijdig geleverd zodat wij die niet meer konden tentoonstellen op de Tucson Gem & Mineral show.
Dus maar besloten het naar België te verzenden voor onze opendeurdagen. De reis van het stuk dat van Jalgoan via Mumbai en Los Angeles eindelijk tot in Tucson geraakt was, heeft nog dan nog niet zijn eindbestemming bereikt .
Via onze aankoop zette het stuk zijn weg verder over land. Dit met de trein van Phoenix met bestemming New York waar het terug ingescheept werd richting Europa. 4 Weken lang was er geen spoor van het stuk, het tracking nummer zodat wij de reis konden volgen was zoek. Tot wij op een dag een E-mail kregen vanuit Rotterdam dat het stuk daar zou aankomen om te verscheept te worden naar Antwerpen en dan eindelijk met de vrachtwagen zou afgeleverd worden bij ons thuis. Het was voor ons bang afwachten of het stuk heelhuids zou aankomen.
In de week voor Pasen kregen wij telefoon dat de geode zou afgeleverd worden op vrijdag en dit was juist goede vrijdag. Bij het openmaken van de krat en het verwijderen van heel wat papier zagen wij dat de geode volledig intact was en voor al dat geluk  hebben wij het dan de geode maar het goede vrijdag ei gedoopt. Een toepasselijke naam vind je niet?
De geode: “het goede vrijdag ei, gewicht 126 kg .                                
Een detail opname in de geode met cm. grote kristallen.

Een detail opname in de geode met cm. grote kristallen.